NIEUWS

Acht familieleden reizen van VS
naar Dordrecht voor steenlegging

Liefst acht familieleden komen over uit de Verenigde Staten als op woensdag 14 juni aan de Burgemeester de Raadtsingel een herdenkingssteentje wordt gemetseld voor Henriëtte van Ameringen. Deze bekende Dordts-joodse vroedvrouw, die honderden baby’s in de wereld moet hebben geholpen, is vergast in Auschwitz op 17 september 1943. In totaal worden op 14 juni her en der in Dordrecht vijftien zogenoemde Stolpersteine geplaatst, waarmee evenzoveel vermoorde Dordtenaren worden herdacht.

Henriëtte van Ameringen, geboren in Amsterdam in mei 1886, begon samen met haar niet-joodse collega Helena Schaap in juni 1919 een praktijk voor verloskundigen, aan de Burg. de Raadtsingel, op nummer 17 (later omgenummerd naar 53). Dit pand maakte tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw deel uit van een blok woonhuizen en een hotel, tussen het Tomadogebouw en de Sint-Antonius-kerk. Het is inmiddels gesloopt. Het herdenkingssteentje komt op de plek van hun voormalige woonhuis, tegenover het NS-station.
        De Amerikaanse familieleden van Henriëtte van Ameringen hebben haar nooit gekend. Zij stammen allemaal af Hëtte’s broer Arnold Louis van Ameringen, die al in de jaren tien van de vorige eeuw naar New York emigreerde. Hij wist daar een internationaal concern voor geur- en smaakstoffen op te bouwen dat nog altijd bestaat. Sommigen van zijn kinderen en kleinkinderen wonen op 14 juni de plechtigheid bij, om 13 uur.
        Op de website van de werkgroep Stolpersteine Dordrecht, die de steenleggingen organiseert, staat een volledig artikel over de familie Van Ameringen, verhaal 115. Daar zijn ook twee foto’s te vinden van de boezemvriendinnen Henriëtte en Helena, bij toeval ontdekt in de beeldbank van het Dordtse archief. Helena Schaap is in juni 1970 overleden, 85 jaar oud.

Sluitstuk
Het aanbrengen van Stolpersteine op de Burg. de Raadtsingel is het sluitstuk van een programma dat om half elf ’s ochtends begint. Op de Voorstraat 318 komen drie steentjes voor Samuel, Rebecca en Greta Gobits. Ook hier is een nabestaande bij aanwezig: kleinkind Chawwa Wijnberg uit Middelburg. Haar moeder Mimi Gobits (1914), oudste dochter van Samuel en Rebecca, heeft de oorlog samen met Chawwa (1942) weten te overleven.
        Om 11 en 11.30 uur worden op twee verschillende adressen op de Voorstraat (nummer 343 en 271) elk vier steentjes in de stoep aangebracht voor leden van de families Kleinkramer en Braadbaart. Deze uitgebreide gezinnen behoren tot de meest ontwrichte families van Dordrecht; tientallen van hen zijn in de vernietigingskampen omgebracht.
        Tot de familie Braadbaart behoorde ook Schoontje Braadbaart, een vrouw die in Dordtse legenden enige bekendheid heeft gekregen: zij zou nog steeds rusteloos rondspoken in haar voormalige woonhuis aan de Voorstraat 8. Het is een compleet verzinsel. Voor Schoontje Braadbaart, in maart 1943 op 74-jarige leeftijd direct na aankomst vermoord in Sobibor, wordt er een steentje gelegd om 12 uur.
        Tachtiger Freek Braadbaart uit Heemstede, de enige die zich nog Braadbaart kan noemen, komt kort spreken over Schoontje, evenals de huidige bewoner van het pand, Willibrord Weijmar Schultz. Overigens heeft deze bekendgemaakt dat Max Hoogervorst, de vorige bewoner, op de bovenverdieping in stilte een nisje heeft aangebracht, met een joodse kandelaar, ter ere van Schoontje.

Scholieren
Om half een duiken de medewerkers van Openbare Werken die het graaf- en metselwerk uitvoeren, op in de Cornelis van Beverenstraat, bij nummer 18. Hier komen twee steentjes voor Macheltje van Hegten-Haas en haar zoon Meijer van Hegten. Zij vonden hun einde in Auschwitz (7.12.1942) en Sobibor (16.7.1943). Een bewoonster van de straat, werkgroeplid Harriët Hartog, zal deze twee voormalige medebewoners in een korte rede herdenken, en uiteenzetten wat er met de overige leden van het gezin Van Hegten is gebeurd.
        Hierna volgt ten slotte de plechtigheid op de Burg. de Raadtsingel. Net als op alle vorige adressen zijn hier klassen uit het lager onderwijs bij aanwezig. Sommige leerlingen zullen ter nagedachtenis gedichten voordragen. Na deze dag heeft de werkgroep Stolpersteine 86 steentjes gelegd, van de ruim tweehonderd die er gaan komen.