Stolpersteine Dordrecht

Het voorbije joodse dordrecht

Overzicht familie De Kriek

Jacob de Kriek, de vader van de Dordtse Saartje, heeft twee gezinnen tot stand gebracht. Saartje maakte deel uit van het tweede. In dit overzicht wordt weergegeven wie haar stiefbroers en -zussen waren, en wie haar broers en zussen. Vanzelfsprekend wordt ook toegelicht hoe de familie van haar moeder, Johanna van de Graaf, in elkaar stak.

Eerste gezin

Vader:
Jacob de Kriek (Woudrichem, 10 juli 1826 – overleden Dordrecht, 27 mei 1899, 72 jaar oud).
Hij trouwde op 7 mei 1853, 26 jaar oud, in Papendrecht eerst met de 28-jarige:

Moeder:
Sara van Brakel (Sliedrecht, 16 december 1824 – overleden Papendrecht, 18 februari 1861, 36 jaar oud).
Zij kregen vijf kinderen. Dit zijn:

Kinderen:

1. Kella (Papendrecht, 31 maart 1851 – overleden in België, 1912, ongeveer 61 jaar oud).
[Kella is de enige van de vijf kinderen die de volwassen leeftijd bereikte. Zij trouwde op 30 oktober 1872 in Dordrecht met Jacob van Hertsfeld (Rotterdam, 2 maart 1851). Allebei waren ze toen 21 jaar oud.

In Rotterdam werd hun zoon Isaac geboren, op 23 augustus 1873, die echter na 24 dagen op 16 september 1873 overleed. Het echtpaar verhuisde naderhand naar Brussel, waar op 9 november 1891 zoon Meyer werd geboren. Op zijn beurt huwde Meyer met Clara van Ploeg (5.9.1907) uit Rotterdam. Hij is op 31 juli 1944 omgebracht in Auschwitz, aldus een bericht in het ‘Belgisch Staatsblad’. Kella is begraven op de joodse begraafplaats aan de Dieweg in Ukkel, de grootste hedendaagse van België.]

Een bericht in het ‘Belgisch Staatsblad’, waaruit blijkt dat Kella, het eerste kind van Jacob de Kriek en Sara van Brakel, in Brussel is bevallen van zoon Meyer. Kella van Herstsfeld-de Kriek is in België overleden en begraven.
Foto Belgisch Staatsblad, nr. 183 van 1 juli 1948.

2. Judik (Dordrecht, 17 december 1853 – overleden Papendrecht, 27 september 1859, vijf jaar oud).
3. Antje (Papendrecht, 16 april 1857 – overleden Papendrecht, 28 september 1859, 2 jaar oud).
4. Jacob (Papendrecht, 11 juni 1859 – overleden Papendrecht, 20 oktober 1859, vier maanden oud).
5. Judith (Papendrecht, 20 november 1860 – overleden Papendrecht, 27 februari 1861, 3 maanden oud).

Tweede gezin Nadat zijn vrouw Sara was overleden, hertrouwde Jacob de Kriek op 23 juli 1862 in Dordrecht met Johanna van de Graaf (Dordrecht, 4 november 1830 – overleden Rotterdam, 8 april 1915, 84 jaar oud). Zij was 31, hij al 36. Ook Johanna was eerder getrouwd geweest, vanaf 27 augustus 1903, met Abraham Cohen (De Mijl, 13 mei 1929 – overleden Dordrecht, 22 juni 1906, 77 jaar). Met Johanna kreeg Jacob nog eens zeven kinderen. Dit zijn:
	1. Izaak (Dordrecht, 9 juli 1863 – overleden Dordrecht, 19 september 1863, 2 maanden oud). 2. Adriana (Dordrecht, 1 februari 1865 – overleden Dordrecht, 16 juni 1866, veertien maanden oud). 3. Saartje (Dordrecht, 25 april 1867 – vermoord in Sobibor, 23 april 1943, 75 jaar oud). 4. Isaac (Dordrecht, 26 februari 1869 – overleden Dordrecht, 19 april 1869, zeven weken oud). 5. Izaak (Dordrecht, 23 juli 1870 – overleden Dordrecht, 18 juni 1880, negen jaar oud). 6. Hartog (Dordrecht, 2 mei 1872 – overleden Dordrecht, 30 augustus 1872, 3 maanden oud). 7. Elias (Dordrecht, 1 februari 1874 – overleden Dordrecht, 24 mei 1875, vijftien maanden oud). [Van deze zeven kinderen is Saartje de enige die een volledig leven kon leven, totdat de Duitsers haar doodden.]

Kinderloos

Saartje trouwde op 16 december 1914 in Rotterdam met Benjamin Simon de Winter (in Middelharnis op 2 mei 1857, overleden in Rotterdam op 23 augustus 1934, 77 jaar oud). Voor Saartje, die toentertijd 47 was en haar echtgenoot 57, was het haar eerste huwelijk, voor Benjamin het tweede. Dit huwelijk bleef kinderloos.

Hij was eerder getrouwd, op 11 juni 1859 in Rotterdam, met
Sientje Koster (geboren Rotterdam op 29 oktober 1859, overleden in diezelfde stad op 10 oktober 1913, op 53-jarige leeftijd). Zij had hem twaalf kinderen geschonken, allen in Rotterdam. Iets meer dan een jaar nadat zij was begraven op de joodse begraafplaats Toepad in Rotterdam, hertrouwde Benjamin met Saartje.
Tien van de twaalf kinderen die Benjamin met Sientje kreeg, zijn vermoord door de nazi’s in Auschwitz en Sobibor. Ook de overige twee overleden in de oorlog: koopman in lompen Israël volgens de overlijdensadvertentie in Het Joodsche Weekblad van 27.3.1942 “na langdurig lijden”; Levi Israël waarschijnlijk eveneens door natuurlijke oorzaak. Alle kinderen staan op de herdenkingswebsite ‘Joods Monument’. Dit zijn hun geboorte- en sterfdata:

Levi Israëlis begraven op de Rotterdamse begraafplaats aan het Toepad

Alle kinderen van Benjamin Simon en Sientje de Koster kwamen om in de oorlog. Twee van hen stierven in Nederland. Levi Israël bijvoorbeeld overleed in Rotterdam, op 5 februari 1944. Hij is begraven op de Rotterdamse begraafplaats aan het Toepad.
Foto Website ‘Het Stenen Archief’

Zijn broer Israël ontkwam ook aan de dood in een vernietigingskamp. Israël stierf “na langdurig lijden” (advertentie in ‘Het Joodsche Weekblad’ van 27.3.1942) op 17 maart 1942. Ook hij werd begraven aan het Toepad.
Foto Website ‘Het Stenen Archief’

Een foto van Jacob de Winter, bewaard gebleven in de medaillon.
Foto Cindy/website ‘Joods Monument’

Heintje Cohen-Os op een foto die is gemaakt ten tijde van haar huwelijk met Barend Cohen op 1 juli 1942. Heintje is een dochter van Eva Sara de Winter en Moses Os.
Foto Website ‘Joods Monument’

Simon, voluit geheten Benjamin Simon, feliciteert zijn ouders, Lion de Winter en Marianne Os, met hun aanstaande 12,5-jarig huwelijk in ‘Het Joodsche Weekblad’ van 30 januari 1942. Dat zij “nog lang gespaard mogen blijven”, wenst hij ze toe. Een jaar later worden zijn ouders vermoord. Wat Simon zelf is overkomen, is niet achterhaald kunnen worden. Elk gegeven ontbreekt.
Foto Delpher

1. Levi Israël (Rotterdam, 13 januari 1880 – Rotterdam, 5 februari 1944, 64 jaar.
Levie was getrouwd met Grietje de Winter-van der Sluis (Rotterdam, 9 juli 1888 – Rotterdam, 18 maart 1950, 61 jaar). Het echtpaar had vijf kinderen:

1. Benjamin Simon (Rotterdam, 7 november 1900 – Auschwitz, 30 september 1942, 41 jaar, koopman),
2. Hendrijntje (Rotterdam, 4 november 1902 – Rotterdam, 8 oktober 1989, 86 jaar),
3. Izak Simon (Rotterdam, 2 februari 1905 – Amsterdam, 2 mei 1962, 57 jaar, koopman in manufacturen),
4. Israël Levi (Rotterdam, 22 november 1908 – Auschwitz, 30 september 1942, 33 jaar, directeur) en
5. Jacob (Rotterdam (14 augustus 1910 – Auschwitz, 30 april 1943, 32 jaar, lompensorteerder). Drie overlevenden.

2. Judith (Rotterdam, 18 februari 1882 – Auschwitz, 16 augustus 1942, 60 jaar).
Judith was getrouwd met: groentenkoopman Jacob Fransman (Rotterdam, 17 juli 1884 – Rotterdam, 10 mei 1933, 48 jaar). Zij hadden vier kinderen:

1. Elizabeth (Rotterdam,6 oktober 1906 – Auschwitz, 6 augustus 1942, 35 jaar),
2. Benjamin Simon (Rotterdam, 30 december 1907 – Auschwitz, 18 augustsu 1942, 34 jaar, fruithandelaar),
3. Mozes (Rotterdam, 14 april 1910 – Rotterdam, 17 mei 1910, 1 maand) en
4. Sientje (Rotterdam, 9 juni 1915 – Auschwitz, 30 september 1942, 27 jaar).

3. Izaak (Rotterdam, 30 september 1884 – Auschwitz, 30 september 1942, 58 jaar).
Alleenstaand.

4. Israël (Rotterdam, 18 oktober 1886 – Rotterdam, 17 maart 1942, 55 jaar).
Beroep: koopman in lompen. Overleden na langdurig lijden. Was getrouwd met de Nederlands Hervormde Christina de Blom (Rotterdam, 13 februari 1893 – onbekend). Zij hadden vier kinderen:

1. Israël Levi (Rotterdam, 21.5.1911 – onbekend),
2. Thomas (Rotterdam, 29 november 1912 – Rotterdam, 30 november 1954, 42 jaar),
3. Sientje (Rotterdam, 29 mei 1914 – Rotterdam, 29 oktober 1956, 42 jaar) en
4. Antonia (Rotterdam, 19 april 1916 – onbekend).

5. Jacob (Rotterdam, 19 april 1889 – Auschwitz, 30 september 1942, 53 jaar0.
Jacob was getrouwd met Sara de Winter-van der Sluis (Rotterdam, 16 februari 1892 – Auschwitz, 30 september 1942, 50 jaar). Zij hadden drie kinderen:

1. Sientje (Rotterdam, 21 november 1913 – Auschwitz, 17 augustus 1942, 28 jaar),
2. Simon Izaak (Rotterdam, 8 juni 1915 – Amsterdam, 23 maart 1941, 25 jaar), overleden na een noodlottig ongeval en
3. Levie Israël (Rotterdam, 11 juni 1918 – Auschwitz, 30 september 1942, 24 jaar).

6. Grietje (Rotterdam, 4 september 1891 – Auschwitz, 19 oktober 1942, 51 jaar).
Grietje was getrouwd met Salomon van Trommel (Rotterdam, 11 februari 1885 – Auschwitz, 19 oktober 19342, 57 jaar).
7. Heintje (Rotterdam, 28 oktober 1893 – Sobibor, 14 mei 1943, 49 jaar oud).
Heintje was getrouwd met koopman in groenten Abraham de Jong (Rotterdam, 20 februari 1884 – Sobibor, 14 mei 1943, 59 jaar). Zij hadden een dochter:

Sientje (Rotterdam, 5 maart 1917 – Sobibor, 28 januari 1944, 26 jaar), echtgenote van Hartog Joseph Cohen (Rotterdam, 10 mei 1906 – Auschwitz, 31 mei 1944, 38 jaar, grossier).

8. Eva Sara (Rotterdam, 23 mei 1896 – Sobibor, 3 juli 1943, 47 jaar).
Eva was getrouwd met Moses Os (Den Bosch, 4 juli 1888 – Mauthausen, 7 oktober 1942, 54 jaar). Zij hadden twee kinderen:

1. Abraham (Rotterdam, 14 november 1916 – Auschwitz, 30 september 1942, 25 jaar, magazijnbediende) en
2. Heintje (Rotterdam, 1 april 1919 – Bergen-Belsen, 2 juni 1945, 26 jaar), verkoopster, getrouwd met Barend Cohen (Hoogeveen, 20 mei 1916 – Auschwitz, 24 september 1943, 27 jaat, koopman).

9. Aron (Rotterdam, 5 november 1898 – Auschwitz, 30 september 1942, 43 jaar).
Beroep: koopman. Getrouwd met Bertha Os (Maastricht, 17 februari 1897 - Auschwitz, 30 september 1942, 45 jaar). Zij hadden 1 dochter:

Sientje (Rotterdam, 3 februari 1935 – Auschwitz, 9 augustus 1942, 7 jaar).

10. Mozes (Rotterdam, 15 november 1900 – Auschwitz, 30 september 1942, 41 jaar).
Beroep: expediteur. Alleenstaand.
11. Lion (Rotterdam, 10 februari 1903 – Dorohucza, Polen, 30 november 1943, 40 jaar).
Lion was getrouwd met Maria Catharina de Winter-Os (Den Bosch, 23 januari 1903 – Sobibor, 14 mei 1943, 40 jaar). Zij hadden een zoon:

Benjamin Simon (Rotterdam, 16 maart 1931 – onbekend).

12. Rebecca (Rotterdam, 10 september 1906 – Auschwitz, 19 oktober 1942, 36 jaar).
Werkster Rebecca was getrouwd met slager Maurits Hofstede (Rotterdam, 3 april 1894 – Extern kammando Bobrek, 31 december 1942, 48 jaar).

Overzicht familie Van de Graaf

Vader:
Izak (Izaac) Hartog van de Graaf, geboren 1788 in Bleskensgraaf, overleden in Dordrecht, 13 februari 1874, op 84-jarige leeftijd.

Moeder:
Adriana (‘Jaantje’; ‘Jannetje’) Witstijn (Dordrecht, 1792 – overleden Dordrecht, 18 mei 1861, 69 jaar), huisvrouw (ook geschreven als Johanna Witstein en Johanna Witsteijn).

Kinderen:

1. Hartog (Dordrecht, 12 juni 1827 – overleden Dordrecht, 30 juni 1866).
2. Levenloos kind (Dordrecht, 19 juli 1928).
3. Hendrik, geboren Dordrecht, 19 september 1829 – overleden 14 november 1829, acht weken oud).
3. Johanna (Dordrecht, 4 november 1830 – overleden Rotterdam, 8 april 1915, 84 jaar oud).
4. Sara (Dordrecht, 9 februari 1833 – overleden Rotterdam, 1 oktober 1891, 59 jaar0.
[Zij trouwde op 3 juni 1857 in Dordrecht met Eliazar Cohen (De Mijl, Krabbe en Nadort, 19 oktober 1831 – overleden, Rotterdam, 7 december 1885, 54 jaar). Het echtpaar kreeg negen kinderen.]

< Terug naar ‘Archiefkaart haalt Saartje de Kriek uit Dordrecht uit de vergetelheid’